Zadania -wybrane rozdziały powieści

Podane niżej polecenia odnoszą się do następujących rozdziałów powieści:

Część pierwsza:

Witebsk- Leningrad-Wołogda

Nocne łowy

Praca (Dzień po dniu, Ochłap, Zabójca Stalina, )

Ręka w ogniu

Dom Swidanij

Część druga:

Zapiski z martwego domu
Epilog: upadek Paryża.

  1. Wypisz różne przyczyny aresztowań, które przedstawia Grudziński w swojej książce.

  2. Krótko opowiedz historie wybranych pięciu więźniów. Jaka prawda na temat funkcjonowania systemu (nie)sprawiedliwości w Związku Radzieckim ujawnia się w ich życiorysach?

  3. Na podstawie rozdziału Praca przedstaw terminarz czynności obozowych więźniów.

  4. Rozdział “Ręka w ogniu” rozpoczyna następująca obserwacja:

Wbrew temu, co się przypuszcza, cały system pracy przymusowej w Rosji - łącznie ze śledztwem, pobytem w więzieniu i życiem w obozie - nastawiony jest, bardziej niż na ukaranie przestępcy, na jego wyeksploatowanie gospodarcze i całkowite przeobrażenie. Tortury na śledztwie nie są stosowane jako zasada, ale jako środek pomocniczy. O co chodzi naprawdę, to nie tyle o wymuszenie na oskarżonym podpisu pod zmyślonym i fikcyjnym aktem oskarżenia, ile o kompletną dezintegrację jego osobowości.

Podaj trzy konkretne przykłady utworu obrazujące działanie tego systemu (skuteczne bądź też nie).

  1. Na podstawie rozdziału Ręka w ogniu zrekonstruuj dzieje Miszy Kostylewa. W jaki sposób niżej przytoczone motto do rozdziału stanowi komentarz do tragicznej historii bohatera?

że zaś zupełnie bez nadziei żyć nie można, znalazł rozwiązanie w dobrowolnym, wręcz sztucznym męczeństwie.(F. Dostojewski, Zapiski z martwego domu)

  1. Krytyk literacki Andrzej Werner pisał:

Herling-Grudziński, podobnie jak Borowski, nie podkreśla indywidualnego bestialstwa. Zbrodnia jest wynikiem wpisanego w system stalinowski stosunku do człowieka - życie ludzkie nie ma tu żadnego znaczenia.

Podaj trzy przykłady uzasadniające trafność spostrzeżenia Wernera.

  1. Jak rozumiesz epilog dzieła? Czy zgadzasz się z postawą narratora?

  2. Na czym polegają różnice w sposobie przedstawienia rzeczywistości obozowej w utworach Grudzińskiego i Borowskiego? Która ze strategii pisarskich jest, twoim zdaniem, bardziej skuteczna w przedstawianiu tragicznego losu ofiar obozów pracy?