Iliada jako pierwowzór eposu

Epos (epopeja) to jeden z głównych gatunków epiki.

Obejmuje rozbudowane utwory epickie, zazwyczaj pisane wierszem, ukazujące dzieje legendarnych, mitologicznych lub historycznych bohaterów rzucone na tło wydarzeń przełomowych dla danej społeczności narodowej.

Cechy eposu homeryckiego

Charakterystyczny dla dzieł Homera był paralelizm dwóch płaszczyzn fabularnych - jednej ulokowanej w świecie bogów, drugiej, w świecie bohaterów. Płaszczyzny te przenikały się. Główną motywację dla poczynań bohaterów były wola i decyzja bogów. Żadne ważne wydarzenie nie dokonuje się bez ich obecności.

Charakter i osobowość bohaterów są wyraźnie wyeksponowane. Bogowie są antropomorfizowani, ich poczynaniami rządzą namiętności i ambicje.

Narrator jest wszechwiedzący i obiektywny, zachowuje jednolity dystans do przedstawionych zdarzeń. Ujawnia się przede wszystkim w inwokacji.

W stylu eposu homeryckiego zaznaczają się dwie tendencje:

  • patetyczny styl opowiadania, dostosowany do wagi tematu i heroicznych czynów opisywanych postaci
  • realistyczny styl drobiazgowego opisu przedmiotów, sytuacji, wyglądu bohaterów itd.

Nieodzownym elementem eposu są opisy scen batalistycznych (tj. walk i pojedynków), pełne dynamiki i malowniczości.

Opisy realiów pełnią funkcję retardacyjną, wstrzymują rozwijanie wydarzeń, spowalniają akcję, ale za to pozwalają lepiej scharakteryzować bohaterów lub ukazać sytuację.

Charakterystyczne środki stylistyczne to porównanie homeryckie oraz stałe epitety.